Bina otomasyonu; akıllı ağ bağlantısıyla bina işletimi
Artık tüm ticari binalar, otomatik bina kontrolleriyle inşa edilmektedir. Isıtma, ışık, iklimlendirme, soğutma, izleme sistemi ve kapı ve pencere teknolojisi arasında ağ bağlantısı kurulur ve hepsi birbiriyle iletişim kurar. Bileşenler, akıllı bina yönetim sistemleri kullanılarak elverişli ve merkezi olarak çok az temasla kontrol edilebilir.
Hedefler: Enerji verimliliği, konfor ve emniyet
Gelecekte kendi kendini kontrol edecek olan tek şey arabalar olmayacak: binalar da gittikçe daha otomatik hale geliyor. Isıtma, havalandırma ve iklimlendirmeyi otomatik olarak düzenliyorlar. Aydınlatmayı, dış parlaklığa ve odadaki kişi sayısına bağlı olarak doğru düzeye getiriyorlar. Jaluzileri kaldırıyor, indiriyor, pencere ve kapıları açıp kapatıyorlar. Bunların tümünü, kullanıcıların veya ikamet edenlerin, binanın içinden geçerken oluşan ihtiyaçlarına tam olarak cevap verirken yapıyorlar. İnsanlar binadan ayrıldığında, enerji tüketimi otomatik olarak en aza indiriliyor, erişim kilitleniyor ve alarm sistemi devreye giriyor.
Bu tip otomasyon teknolojisi, artık tüm yeni kamu binalarına ve ticari mülklere kuruluyor. Mevcut özelliklerin optimize edilmesinde de kullanılabilir. Anahtar sözcük kesinlikle bina otomasyonu. Otomasyon, bir cihazı veya sistemi etkileyen ve insan tarafından gerçekleştirilmeyen eylem anlamına gelir. Bina otomasyonu (BA), binalarda otomatik kontrol, düzenleme, izleme ve optimizasyon için kullanılan ekipman toplamını ifade eder.
Bu, binadaki tüm sensörler, servomotorlar, kontrol üniteleri, tüketiciler ve diğer teknik birimlerin ağ ile birbirine bağlanması demektir. Bina otomasyonu, önerilen ayarlara uygun olarak, bina teknolojisi kapsamındaki belirli fonksiyonel işlemleri otomatik olarak gerçekleştirir. Dolayısıyla, genelde karmaşık olabilen teknik bina donanımı verimli ve merkezi bir şekilde kontrol edilir. Amaç, bina işlemlerini daha enerji tasarruflu, ekonomik ve güvenli hale getirmek ve kullanıcı ve ikamet edenlere maksimum konfor sunmaktır.
DIN EN ISO 16484 standardına uygun bina otomasyonun yapısı
Yönetim seviyesi sistemi izler ve bir bina yönetim sistemi olan özel yazılımı kullanarak çalışmasını optimize eder. Yazılım bilgi ve verileri görselleştirir ve kaydeder.
Otomasyon seviyesi, bilgilerin derlenmesini ve değerlendirilmesini yönetir. Anahtar ve pozisyon komutları, alan seviyesine geri gönderilir. Bununla birlikte, komut düzeyindeki diğer tüm seviyelere de iletilebilirler.
Alan seviyesi, tüm fonksiyonların çalıştırılmasını ve verilerin ölçülüp raporlanmasını içerir. Bu veriler, sensörler (örneğin, ısı sensörleri, hava kalitesi sensörleri, parlaklık sensörleri, hareket sensörleri, pencere elektrik bağlantıları, rüzgâr hızı sensörleri, yağmur sensörleri), servo motorlar (valfler ve kapaklar için servomotorlar, aydınlatma için anahtar ve ayar ekipmanı, güneşlik, pencere ve kapılar için motorlar) ve diğer basma butonlardan ve anahtarlardan gelir.
Sensörler veya pozisyon komutlarından servomotorlara bilgi aktarmak için cihazların ortak bir ağa bağlanması gerekir.
Binaların toplam enerji verimliliği üzerine AB Düzenlemesi
Binaların toplam enerji verimliliği üzerine AB düzenlemesi, bina otomasyonunun ardındaki itici güçtür. Sonuçta, AB içindeki toplam enerji tüketiminin yüzde 40'ı bina sektörüne aittir. AB düzenlemesine göre, tüm binaların toplam enerji performansının iyileştirilmesi gerekir. Bu temelde termal kılıfa ve teknik bina donanımının yapısına bağlıdır. Olanaklar, bir otomasyon sistemi kurulumuyla daha da iyileştirilebilir.
Biberach Uygulamalı Bilimler Üniversitesinde yapılan bir çalışmada ("Bina otomasyonuyla DIN V 18599 ve DIN EN 15232'ye göre enerji verimliliği sağlamak"), bir bina otomasyon sistemindeki ayrı fonksiyonların ne kadar enerji tasarrufu sağlayabileceği araştırılmıştır. Çalışma sonuçlarında, ışık yönlendiren bir dış jaluziyle kombine edilen otomatik aydınlatmanın, yaklaşık yüzde 40 tasarruf potansiyeli sağladığı görülmüştür. Yatırım maliyetleri ve tasarruflar karşılaştırılırsa sonuç, bina otomasyon sistemleri için amortisman süresi, ortalama iki ila on yıldır.
Özetle, çalışma, bina otomasyonunun bir binanın enerji verimliliğine büyük katkıda bulunabileceğini belirlemiştir. Dolayısıyla, normal insan davranışının genelde gereksiz ölçüde yüksek enerji tüketimine yol açtığı bilimsel olarak doğrulanmıştır.
'İdeal' kullanıcı olarak otomasyon
'İdeal' kullanıcılar, odalarını havalandırırken ısıtıcıyı kapatmaya ve ardından da pencereleri olabildiğince hızlı bir şekilde geri kapatmaya ihtiyaç duyarlar. Ayrıca, ışıkları sadece oda kullanıldığında açar ve sadece gerekli sayıda ışık kullanırlar. Kullanılmayan odalarda ve genelde geceleri veya resmi tatillerde, ofislerde hava sıcaklığını fark edilir ölçüde düşürürler.
Bu tip ideal kullanıcılar çok nadir olduğundan ve ideal olmayan kullanıcılar pencereleri unutup geceleri açık bıraktığından, bu boşluk, bina otomasyonu yardımıyla büyük ölçüde kapatılabilir. Bu yüzden Akıllı Binalar insanlara kıyasla daha enerji tasarruflu bir şekilde hareket eder.
Daha iyi iç mekan havası ve daha fazla hijyen için otomatik havalandırma
Bina otomasyonu sadece enerji verimliliğini değil, aynı zamanda iç mekan hava kalitesini de artırabilir. Bunun nedeni, bina yönetim sistemiyle birbirine bağlı akıllı pencere sistemlerinin otomatik doğal havalandırmaya imkan tanımasıdır. Bu, akıllı pencere otomasyonu sayesinde tamamen temassız biçimde odaların gerektikçe havalandırılmasını temiz hava girişini sağlar. Bu sayede fiziksel temastan ve dolayısıyla bakterilerin ve virüslerin bulaşma olasılığından kaçınılır. Başka bir avantajı da şudur: düzenli hava değişimi iç mekanın hava kalitesini artırır; bu odaklanma için faydalıdır ve aerosollerin toplanmasını azaltarak virüslerin bulaşma riskini düşürür.
Akıllı Bina ve Smart Home
Akıllı bina teknolojileri büyüyen bir Pazar © Exorbitart / GEZE GmbH
Akıllı Bina sistemleri, sadece ofis ve endüstri binalarında, otellerde veya hastanelerde kullanılmaz. Evler için otomasyon teknolojisine ilgi de giderek artmaktadır. "Smart Home", güç kaynağı ve tüketim kontrollerinin ev aletleri ve aydınlatmayla bağlantılı olduğu ev anlamına gelir.
Eğlence elektroniği bulunan ev ağları, izleme ve güvenlik sistemleri, jaluzi, pencere ve kapı kapatma sistemleri de bağlanabilir. Bu fonksiyonlar, kullanıcıların bireysel ihtiyaçlarına uyarlanabilir ve böylece artmış konfor sağlar. Ayrıca maliyet ve kaynak tasarrufuna yardımcı olur.
BACnet nedir?
BACnet, Bina Otomasyonu ve Kontrol Ağları anlamına gelir. Bina otomasyonunda üst düzey bir protokol olarak 1995 yılında ASHRAE (Amerikan Isıtma, Soğutma ve İklimlendirme Mühendisleri Topluluğu) ile birlikte geliştirilmiştir. BACnet, 2003'ten bu yana ISO 16484 Kısım 5'te belgelidir.
BACnet'i bu kadar özel yapan nedir?
BACnet hedefi, bina otomasyon uygulamalarındaki akıllı bileşenler ve sistemler için imalatçıdan bağımsız bir iletişim protokolü oluşturmaktı. Bu, BACnet'in, özel veri aktarım donanımı için lisans masrafı çıkarmadan farklı imalatçılara ait otomasyon cihazlarının birbiriyle bilgi alışverişinde bulunmasını sağlamasını ifade etmektedir.
BACnet nasıl kullanılır?
Farklı imalatçıların farklı pek çok servomotor ve bileşeni tek bir protokol aracılığıyla bir ağ içinde birbirlerine bağlanmaları gerektiğinde BACnet kullanılır.
ISO 16484-5 standardında tanımlanmış olan BIBB'ler farklı imalatçılara ait cihazların birbirleriyle çalışabilmeleri için koşuldur. BIBB, BACnet Birlikte Çalışılabilirlik Bina Bloku'nu ifade eder ve BACnet protokolünün kullanılması için karşılanması gereken koşulları tanımlar.
Bilmekte yarar var: Desteklenen tüm BIBB'ler, nesne türleri, karakter setleri ve iletişim seçenekleri her cihaz için PICS (Protocol Implementation Conformance Statement - Protokol Uygulama Uygunluk Beyanı) belgelerinde belirtilmiştir.
